Od brenda do žive vage

Novi ciklus radova Marijana Crtalića “Sadašnjost povijesti”, koji predstavlja 8. februara u Galeriji VN u Zagrebu, posvećen je radničkoj klasi kao nekadašnjem društveno-političkom brendu koji je  pretvoren u "hipereksploatisanu tržišnu živu vagu bez prava i identiteta”.

Prema rečima Crtalića, u novom ciklusu radova probao je da vizuelizuje danas uobičajeni pogled na radnika i njegova prava, poredeći ga sa načinom života koji mu nudi državni aparat.

Crtalić doživljava državni aparat kao “dotrajali i pokvareni birokratski mehanizam” koji je radničku klasu pretvorio u ismejani relikt socijalizma zabeležen na crno-belim fotografijama. Radnik je, prema njegovim rečima, postao duh, odnosno sećanje na čoveka koji je “nekad” izgradio sve što mu je “danas” oduzeto u stvarnom svetu izgrađenom po lokalnom kriminalnom modelu privatizacije i transformacije.

Crtalićev novi ciklus radova, koji će biti predstavljen na izložbi u Galeriji VN do 24. februara, nastavak je rada na projektu “Nevidljivi Sisak” kojim se bavi poslednjih pet godina, a posvećen je rehabilitaciji kulturne baštine grada Siska. Radom na tom projektu, Crtalić je intimnije počeo da doživljava kompleksnu društveno-političku pozadinu te problematike.

Rođen 1968. godine u Sisku, Crtalić je diplomirao 1992. slikarstvo na Akademiji likovnih umetnosti u Zagrebu. Nakon studija je počeo da istražuje medije poput videa, fotografije, performansa i sl.

Njegov rad proizlazi iz odnosa prema samom sebi i interakcije sa okolinom, a smer u kojem se rad razvija - dokumentarističko ili simboličko obrađivanje određene materije - zavisi od iskustva koje proživljava u određenom prostorno-situacijskom kontekstu. Zajednički imenitelj kojim pokušava da uokviri sve aktivnosti je socijalno, angažovano propitivanje i umetnička (re)akcija koja teži kritičkom rasvetljavanju određenih društvenih problema, a pogotovo onih u čijim se secištima i sam nalazi.

Crtalić je izlagao samostalno i na brojnim grupnim izložbama u zemlji i inostranstvu: Sloveniji, Srbiji, Albaniji, Austriji, Italiji, Makedoniji, Rumuniji, Češkoj, Francuskoj, Nemačkoj, Egiptu, Turskoj, Bugarskoj, Bosni i Hercegovini, Mađarskoj, Poljskoj, Libanu, SAD...

Dobitnik je nagrade T-HT/MSU 2010. godine, nagrade publike Fibula film festivala u Sisku 2009, 26. Salona mladih u Zagrebu i AICA-e na 36. Zagrebačkom salonu 2001...

(SEEcult.org)