To je Vlasta Delimar
Retrospektivna izložba Vlaste Delimar “To sam ja”, koja će biti otvorena njenim performansom 15. maja u Muzeju savremene umetnosti u Zagrebu, prikazaće 35 rada te provokativne hrvatske multimedijalne umetnice i performerke, a praćena je i međunarodnom konferencijom na temu umetnosti tela.
Kontinuitet performansa od kraja 70-ih godina 20. veka do danas, uključujući intimne i često provokativne, a danas već antologijske performanse (Lady Godiva, Zagreb, 2001.), svrstava Vlastu Delimar, uz Tomislava Gotovca (Antonia Lauera), sa kojim je godinama sarađivala, među najvažnije hrvatske protagoniste bodi arta, istakao je MSU.
Vlasta Delimar bila je na području bivše Jugoslavije krajem 70-ih prva umetnica, nakon Marine Abramović iz Srbije, koja je počela da koristi svoje nago telo.
Poznata poslednjih desetak godina i po međunarodnom skupu umetnika “Moja zemlja Štaglinec” koji organizuje na svom seoskom imanju, Vlasta Delimar započela je umetnički rad krajem 70-ih godina, u vreme kada je postkonceptualistička scena u Hrvatskoj i bivšoj Jugoslaviji bila u punom intenzitetu. Od samih početaka gradila je umetnički opus na direktan način, vrlo samosvesno. Druženje s Grupom šestorice autora i umetnicima koji su se okupljali oko alternativnog radnog i izložbenog prostora Poodrom, te kasnije Galerije proširenih medija, odredili su smer i oblike njenog umetničkog delovanja.
Vizuelni orgazam, 1981.
Odbacujući formalno obrazovanje kao nedovoljno, konzervativno i zastarelo, raskinula je sa tradicionalnim principima konstruisanja rada usmerivši se na akcije, hepeninge i performanse.
Prve godine njenog umetničkog delovanja obeležila je saradnja i emotivna veza sa Željkom Jermanom, započeta 1978. Uz prve performanse, koje je izvodila sa Jermanom, u kojima ispituje muško-ženske odnose, izvela je i niz akcija van galerijskog prostora, čiji je cilj bio neposredan, direktan kontakt s publikom.
Jerman
U radovima nastalim tokom 80-ih, koji uključuju i fotografiju, kombinovane tehnike i medije, instalacije i performanse, Vlasta Delimar ispituje status žene kao društvenog i kreativnog bića, odnosno njene mnogostruke uloge kao domaćice, majke, umetnice, ljubavnice… proširujući domete vlastite senzibilnosti i senzualnosti.
Između ostalog, s Milanom Božićem je 2003. realizovala niz akcija pod zajedničkim nazivom “Provesti noć...”. Birajući napuštenu povijesnu arhitekturu, u kojoj provodi noć sa svojim saradnikom, nastojala je da skrene pažnju na kulturne vrednosti objekata, u želji da im “udahne” novu energiju - kao novi početak, te ukaže na potrebu njihove revitalizacije.
Pregnancy, 1987.
Godine 2005. započela je projekat “Moja zemlja Štaglinec” koji je prerastao u tradicionalni međunarodni skup umetnika na imanju u selu Štaglinec kod Koprivnice. Tema manifestacije je zemlja u svim aspektima, od praiskonskog do metafizičkog poimanja zemlje, koju umetnici interpretiraju kroz performanse i akcije, instalacije, video, fotografiju i zvučne radove.
“Moja zemlja Štaglinec” takođe će biti prikazana na izložbi, koju će Vlasta Delimar otvoriti performansom “Zrela žena”.
U sklopu izložbe, Delimarova će izvesti i performanse “Poziv na druženje” (posvećeno Jermanu) i “Moj privremeni dom”.
Pokušaj komunikacije
Performans “Poziv na druženje”, koji će izvesti u okviru konferencije, spada u one radove koje je Vlasta Delimar 80-ih nazivala “komunikacije” (Taktilna komunikacija, Vizualna komunikacija, Vizualno komuniciranje na Korzu, Autokomunikacija itd), posvećujući veliku pažnju kontaktu s posetiocima i osluškivanju senzibiliteta publike i pojedinca.
Danas “Poziv na druženje”, kako je naveo MSU, predstavlja nastavak osluškivanja publike kojim umetnica propituje do kuda je došao proces gradnje vlastite umetnosti kroz tridesetak godina rada.
Performans će se odvijati na mobilnoj pozornici koja će biti postavljena svaki dan na drugom mestu: unutar MSU, ispred njega, na autobuskoj ili tramvajskoj stanici kod MSU… Umetnica će s gostima uz ručak razgovarati o umetnosti. Performans će biti sniman, a video će istovremeno biti prikazivan na ekranima unutar Muzeja.
Šetnja kao Lady Godiva, 2001.
Performans “Moj privremeni dom” odvijaće se u izložbenom prostoru MSU-a, koji će privremeno postati dom Vlaste Delimar do kraja izložbe.
Konstrukcijom privremenog doma u Muzeju, započeće proces gradnje ličnog prostora koji će biti izložen pogledima publike, u kojem će posetioci, kako je najavljeno, moći aktivno da učestvuju i istražuju. Privremeni dom umetnice biće svojevrsni work in progreš, ambijentalno delo u totalitetu prostora, kao izraz nove egzistencije Vlaste Delimar.
Povodom retrospektive Vlaste Delimar, u MSU će 16. i 17. maja biti održana i međunarodna konferencija “Telo danas: Fragmenti osećaja”, u saradnji sa udruženjem Domino/festivalom Perforacije i udruženjem Cassero iz Bolonje.
Konferencija bi trebalo da propita ulogu umetnosti tela Vlaste Delimar u društvenom i umetničkom kontekstu od 80-ih – kada je svojim otvorenim telom, kao protestnim potencijalom, označila neke slepe pege ondašnjeg socijalističkoga društva, kao i u kontekstu 30 godina poslije.
Privatno i javno telo, telo kao prostor izvedbe, telo u akciji i identitet i autobiografija tela – teme su konferencije na kojoj će učestvovati Žarko Paić (Ogoljenost života i dah užitka: Refleksije o telesnosti u granicama biopolitike danas – “Slučaj” Vlaste Delimar), Željka Jelavić (Kroćenje žena – žensko telo u medijima), Silva Kalčić (Čovek – kip izlazi iz društva arhitekture), Mladen Miljanović (Laku noć – Stanje tela), Marina Gržinić (Vlasta Delimar), Katalin Ladik (Telo danas – Paralele u umetničkoj praksi Vlaste Delimar i Katalin Ladik).
Tražim ženu
Uz performans Vlaste Delimar s Katalin Ladik, prvog dana konferencije biće izveden i performans filipinske koreografkinje i plesačice Eise Jocson “Macho Dancer” u kojem istražuje i dekonstruiše “mačo ples”, jedinstvenu pojavu na Filipinima koju izvode mladići u noćnim klubovima za mušku i za žensku publiku. Eisa Jocson se poigrava ironijom situacije stvorenoj u toj izvedbi koja istražuje ekonomiju tela, tela u pokretu, tela koje se nudi na pozornici – za neki oblik konzumacije.
Konferencija će biti nastavljena 17. maja učešćem Laure Kumin (Izvan granica – ples, telo i moć), Danielle Del Pozzo (Prepoznati razlike – Kad telo umetnika razgovara s društvom), Lois Keidan (Izmišljeno – Izvedbena umetnost, feminizam i stvaranje povesti), Philiph Babott (Elementi šamanizma unutar izvodjačke umetnosti), te Zvonimira Dobrovića (Rušeći norme), uz završni razgovorom svih učesnika s Vlastom Delimar, koja će ponoviti performans “Poziv na druženje” s Lois Keidan, Danielle del Pozzo i Marinom Gržinić.
U okviru konferencije, biće izveden i performans “Performing Gender” – deo dvogodišnjeg projekta umetničkog istraživanja o identitetima u kojem učestvuje Domino (Queer Zagreb) iz Hrvatske sa tri organizacije iz Italije (Gender Bender Festival), Holandije (Dutch Dance Festival) i Španije (Paso a 2 Platforma Coreográfica Asociación Cultural).
U okviru tog projekta, pozvano je 16 umetnika iz partnerskih država koji će tokom rezidencija u evropskim muzejima savremene i moderne umetnosti provoditi istraživanje o seksualnosti i rodnim ulogama kroz umetnine u muzejskim zbirkama.
U zagrebačkom delu projekta učestvuju Jan Martens iz Holandije (u saradnji s Brunom Isakovićem), Cecilia Moisio (Italija), Siniša Labrović iz Hrvatske i Poliana Lima (Španija).
Izložba Vlaste Delimar, čija je kustoskinja Martina Munivrana, biće otvorena do 24. avgusta, a ostvarena je uz podršku Gradskog ureda za obrazovanje, kulturu i sport Zagreba i Ministarstva kulture Hrvatske.
Povodom retrospektive Vlaste Delimar u MSU, u Galeriji VN otvorena je i izložba Tajči Čekade “Pet videoperformansa”, koja će izvesti i performans u okviru izložbe u MSU.
*Foto: MSU Zagreb
(SEEcult.org)
