Počeo 62. BFDKF
Beogradski festival dokumentarnog i kratkometražnog filma (BFDKF) počeo je 23. marta u Domu sindikata nagrađivanim hrvatskim filmom “Goli” Tihe Gudac o prećutanoj porodičnoj istoriji i Golom otoku, a svečano su ga otvorili gradski zvaničnici i novi umetnički direktor Mladen Matičević, uvereni da će promena koncepta jednog od najstarijih festivala u regionu doprineti povratku njegovoj staroj slavi.
Zamenik gradonačelnika Beograda i predsednik festivalskog Odbora BFDKF-a Andreja Mladenović rekao je da Grad Beograd podržava BFDKF, jer smatra da je “kultura osnovna potreba cele društvene zajednice”. “Direktno je povezana i sa drugim oblastima i njome se, pored kulturne, jača i privredna, turistička i druge prateće ponude naše prestonice”, rekao je Mladenović na otvaranju 62. BFDKF-a, koji do 29. marta nudi oko 150 filmova u Domu sindikata i delom u bioskopu Fontana i Domu kulture Studentski grad.
Gradske vlasti podržale su novi koncept BFDKF-a koji omogućava da se promovišu dokumentarni i kratkometražni filmovi iz cele Srbije, kao i da se publici predstave značajni filmovi iz regiona sa temama koje su bliske, rekao je Mladenović i dodao da BFDKF, zahvaljujući predanim radom vrednih i posvećenih ljudi, Odbora, umetničkog direktora i mnogih ljubitelja filma, “ponovo postaje važan regionalni događaj u svetu dokumentarnog i kratkometražnog filma”.
Gradski sekretar za kulturu Vladan Vukosavljević istakao je da se tokom protekle 62 godine promenilo mnogo toga, ali da je BFDKF “trajao i bivao svedočanstvo jednog vremena”.
“Danas sa ponosom nastavljamo tu tradiciju i želimo da ovaj festival učinimo još jačim, čvršćim i boljim. Dokumentarni film kao posebna forma je posebno značajan jer on prikazuje sam život, njegovu vibrantnost, lepotu, užas, čar i draži. Danas dokumentarni film ima poseban značaj i mi sa ohrabrenjem posmatramo koncepcijske promene festivala i verujemo da će na kraju publika biti zadovoljna. Beograd je bez sumnje kulturna prestonica ovog dela sveta, prošle godine smo učinili da brojne manifestacije, poput Bemusa, Festa, Bitefa, Džez festivala, Radosti Evrope i mnoge druge postanu bolje i kvalitetnije nego proteklih godina. Stvorili smo ofanzivu pregnuća, napora, entuzijazma i želje da sve manifestacije Beograda postanu njegovo bitno znamenje kako bi naš grad postao i ostao značajna oaza kulture u ovom delu sveta”, rekao je Vukosavljević.
Umetnički direktor BFDKF-a Mladen Matičević kazao je da je namera tog festivala da podigne dignitet filmskim dokumentaristima i otvori vrata za kolege iz regiona.
“Beograd ima najstrastveniju i najpredaniju filmsku publiku i ko ‘prođe’ u Beogradu, prođe svugde”, rekao je Matičević.
Film “Goli”, kojim je otvoren 62. BFDKF, osvojio je niz nagrada, među kojima su i Srce Sarajeva 2014. godine za najbolji dokumentarni film i nagrada CEI Međunarodnog festivala u Trstu.
Prve festivalske večeri prikazan je i pobednički film nedavnog devetog DORF-a u Vinkovcima - muzički biografski dokumentarac “Izgubljeno dugme” (Renato Tonković, Marijo Vukadin, Robert Bubalo) o bubnjaru Goranu Ipetu Ivandiću (1955-1994) i njegovom uzbudljivom životu koji je i tragično okončan u Beogradu pod još nerazjašnjenim okolnostima.
Izgubljeno dugme
Oba filma deo su regionalnog takmičarskog programa Vidici, među kojima su i dokumentarci “Ostareli parazit ili Ko je Marko Brecelj?” Janeza Burgera iz 2013. godine, zatim “Potrošeni” Boruta Šeparovića, “Ljubavna odiseja” Tatjane Božić, “U potrazi za srećom” (2013) Marije Džidževe, te “Rakijaški dnevnik” Damira Čučića.
Domaći takmičarski program nudi filmove autora više generacija, počev od Puriše Đorđevića, koji je film “Čedo, oženi me!” prikazao i na 20. Festivalu autorskog filma krajem 2014. godine, preko Gorana Markovića koji će premijerno predstaviti film “Konstantin Koča Popović”, te Želimira Žilnika koji učestvuje filmom “Logbook_Serbistan” o azilantima na proputovanju kroz Srbiju, koji je imao premijeru na nedavnom ZagrebDoxu. Vladimir Perović učestvuje filmovima “Lepi vazduhovi”, “Eoha” i “2&2”, a Željko Mirković predstaviće dokumentarac “Svetislav Pešić – više od trenera”, dok će mladi Goran Stanković, koji paralelno gradi uspešnu karijeru u Srbiji i SAD, premijerno prikazati film “U mraku” o životu rudara. Domaći takmičarski program Dvorište obuhvata i filmove “Lauš” Branke Bešević Gajić, “Okean” Tamare Drakulić, “Čujte Srbi!” Gorana Vukčevića o Arčibaldu Rajsu i “Drugo ime za slobodu” Slađane Topalović Nestorović.
Logbook_Serbistan
Međunarodna selekcija Reflektor sastoji se od debitantskih dokumentarnih filmova iz celog sveta, među kojima je i američki dokumentarac “Crvena armija” o stvaranju legendarne sovjetske hokejaške reprezentacije.
U selekciji Igora Toholja, publika će videti i francuski film “Ja sam narod” o farmeru sa juga Egipta koji se daleko od Trga Tahrir trudi da bude u toku sa revolucionarnim dešavanjima u svojoj zemlji, švajcarski “Gospodar i sluga” nazvan arhaičnom igrom pića na jugu Italije, te poljski “15 ćoškova sveta”, meksički “Vreme za dremku”, danski “Borov greben” i ruski “Ruska trka” o najdužoj trci sankama u Rusiji, koja se održava svake godine na poluostrvu Kamčatka.
Uz tri takmičarske selekcije, 62. BFDKF nudi i prateći program koji obuhvata retrospektivu srpske animacije od 1949. do 1990, kao i retrospektive restauriranih kopija filmova predstavljenih u Nacionalnoj galeriji umetnosti u Vašingtonu u aprilu 2014. godine, odnosno, nedavno u Arhivu antologijskog filma u Njujorku.
Najavljena je i retrospektiva Urbani duh sa sedam filmova u vezi sa Beogradom, a otvoriće je slovenački dokumentarni “Vlada” Rudija Urana iz 2009. godine o nedavno preminulom velikanu beogradskog i jugoslovenskog rokenrola Vladi Divljanu.
Program MarginaDox biće posvećen crnom talasu, odnosno, angažovanim i socijalnim dokumentarcima.
Deo pratećeg programa je i Panorama - selekcija filmova koji nisu ušli u takmičarski program, ali zavređuju da budu prikazani.
Domaći i regionalni autori takmičiće se za nagrade za najbolji dugometražni, srednjemetražni i kratki dokumentarni film, kratkometražni igrani film, eksperimentalni, animirani i studentski film. U okviru selekcija Dvorište i Vidici, biće dodeljene i strukovne nagrade: za najbolju režiju, scenario, montažu, fotografiju, zvuk, muziku i produkciju.
Nagrada za najbolji dugometražni film u sve tri kategorije je 200.000 dinara, za srednjemetražni 150.000 dinara, a za kratkometražni 75.000 dinara, koliko će dobiti i svi strukovno nagrađeni filmovi.
Svi filmovi prikazani na BFDKF-u u trci su za nagradu publike, vrednu 100.000 dinara.
BFDKF prvi put organizuje Cebef, koji stoji i iza nedavnog Festa, održanog takođe prema novoj koncepciji, u cilju povratka nekadašnjeg ugleda u regionu.
Beogradski festival dokumentarnog i kratkometražnog filma i potiče od Festivala jugoslovenskog filma, osnovanog 1953. u Puli. Na pulskom festivalu prikazivani su i igrani i dokumentarni filmovi, a pošto su vremenom dokumentarni i kratkometražni filmovi bivali sve prisutniji, 1959. odlučeno je da se osnuje novi festival, pa je u Beogradu pokrenut Jugoslovenski festival dokumentarnog i kratkometražnog filma. Tokom duge istorije, Beogradski festival imao je i uspone i padove, a prvi preokret desio se kasnih 70-ih, kada su filmovi iz inostranstva izbačeni, broj gostiju smanjen, ujedno i broj (i kvalitet) pratećih programa, i to sve kao posledica nedostatka sredstava.
Jedno od najznačajnijih festivalskih izdanja bilo je 1999. godine - u vreme NATO bombardovanja. Festival nije otkazan, ali je premešten iz Doma sindikata u nešto sigurniju salu Doma omladine. Festival je nedugo zatim proslavio 50. rođendan (2003), a od 2004. godine je međunarodnog karaktera.
BFDKF je 2014. godine prikazao oko 80 filmova u trci za nagrade, a Gran pri je osvojio turski kratki film “Para” Abdurahmana Onera.
Nagrade za najbolji domaći dokumentarni film i za najbolju animaciju domaćeg filma nisu dodeljene.
Ulaznice za BFDKF mogu se kupiti na blagajni Doma sindikata po ceni od 350 dinara (dnevna), odnosno 150 dinara (pojedinačna ulaznica za takmičarski program), dok je ulaz na prateće programe besplatan. Ulaznice za program u Fontani koštaju 250 dinara, a ulaz na projekcije filmova u DKSG-u je besplatan.
Festivalski sajt je bfdkf.rs, a program se nalazi i u Kalendaru portala za kulturu SEEcult.org.
*Foto (otvaranje): Beoinfo
(SEEcult.org)
