Besplatno u muzeje Srbije

Većina muzeja u Srbiji otvara od 9. do 18. maja besplatno vrata posetiocima, u okviru novopokrenute manifestacije koju organizuju nacionalni muzeji pod pokroviteljstvom Ministarstva kulture i informisanja. Centralna tema je “Heroji kulturne baštine”, ali je program posvećen i važnim godišnjicama, kao i temama u vezi sa prirodom, naukom, tehnikom, modom…

Manifestacija “Muzeji Srbije, deset dana od 10 do 10” okuplja 64 muzejske i srodne institucije koje su na 110 lokacija u 37 gradova pripremile desetodnevni besplatan program za posetioce (od 10 do 22 sata).

Početak nove muzejske manifestacije označiće otvaranje izložbe “Umetnost kao otpor fašizmu” u Muzeju istorije Jugoslavije. Tu postavku otvoriće na Dan pobede ministar kulture Srbije Ivan Tasovac.

Osim 70 godina od završetka Drugog svetskog rata i pobede nad fasizmom, manifestacijom se obeležava i 60 godina od formiranja nove Evrope i Svetski dan muzeja, 18. maj. 

U Beogradu, u kojem su dva najveća muzeja - Narodni i Muzej savremene umetnosti - zatvorena zbog rekonstrukcije, uglavnom ne učestvuju muzeji i galerije koji su najavili program za Noć muzeja 16. maja (od 17 sati do sat posle ponoći), koja se slavi i širom Evrope. Karte za beogradsku Noć muzeja, inače, koštaju 400 dinara.

U Beogradu u manifestaciji “Muzeji Srbije, deset dana od 10 do 10” učestvuju Arheološka zbirka Filozofskog fakulteta sa stalnom postavkom i izložbom “Beogradska mumija”, Vojni muzej (stalna postavka i izložba “Drugi srpski ustanak”), Galerija-legat Milice Zorić i Rodoljuba Čolakovića (izložba Miodraga Krkobabića), Galerija Prirodnjačkog muzeja (izložbe “Putovanje. Josif Pančić (1814-1888)” i “Dr Arčibald Rajs – prirodnjak”), Galerija fresaka (izložbe “Kosovo i Metohija. Zadužbine i darovi” i “Karika u lancu kontinuiteta”, tribina “Uloga kulture i muzeja u društvenom oporavku”, projekcije filmova, radionice, predavanja…), Galerija Haos (izložba francuskog umetnika Žan Le Gaka od 12. maja), Etnografski muzej (stalna postavka i izložbe “Glamur na ‘srpski način’: maturski balovi (1991-2014)” od 16. maja i “Heroji kulturne baštine – Muzej u Prištini” od 11. maja, “Stvarnost iluzije Miloja Markovića” do 14. maja, “Veliki rat i mali čovek”, “Stradanje Etnografskog muzeja u Prvom svetskom ratu”, te predavanja i javni razgovor na temu “Baština u opasnosti“ 17. maja), ZAPROKUL (izložbe “Tragom žičkih ikona” i "Crteži Nevene Maksimović”), Istorijski muzej Srbije (izložbe “Pogledaj ratu u oči. Rusija u I sv. ratu u filmskim hronikama, fotografijama i dokumentima” do 10. maja, “Krajnje odredište Aušvic– Holokaust u Srbiji” od 15. maja i “Natalija Obrenović u fondu Branka Stojanovića” od 18. maja), Jevrejski istorijski muzej (stalna postavka i izložba “Portreti naših oficira u nemačkim zaroblјeničkim logorima 1941”), Konak kneginje Ljubice (stalna postavka i izložba “Dodir Makedonije”), Konak kneza Miloša (stalna postavka i izložbe “Evo mene, eto vas... Sećanje kneza Miloša” i “Takovski krst i spomenica Drugog srpskog ustanka”, radionice i predavanja), Manakova kuća (stalna postavka i izložba “Telesnuće”), Muzej istorije Jugoslavije (izložba “Umetnost kao otpor fašizmu”), Muzej automobila (stalna postavka), Muzej Vuka i Dositeja (stalna postavka i izložba “Razaranjem nepobeđeno”od 12. maja, predavanja, koncert, radionice), Muzej Ive Andrića (stalna postavka), Muzej Paje Jovanovića (stalna postavka), Muzej pozorišne umetnosti (izložba “180 godina Knjaževsko srpskog teatra Kragujevac”, radionica, teatroteka, berza knjiga o pozorištu), Muzej primenjene umetnosti (stalna postavka, izložba “Tašnice”), PTT muzej (stalna postavka i izložba “160 godina od uvođenja telegrafskog saobraćaja u Srbiji”, radionice, predavanja), Salon MSUB (izložba Radoša Antonijevića do 11. maja, program “U nastajanju”) i  Centralni institut za konzervaciju (obilazak atelјea i laboratorije za multidisciplinarna istraživanja).

U manifestaciji “Muzeji Srbije, deset dana od 10 do 10” u Aleksandrovcu učestvuje Zavičajni muzej Župe (stalna postavka i izložba "Lady of Aleksandrovac"), u Aranđelovcu Narodni muzej (stalna postavka i izložba "Kroz vasionu i vekove – Priča o Milutinu Milankoviću", predavanja, projekcije filmova), u Banji Koviljači Memorijalna galerija Bitke na Drini 1914. (stalna postavka), u Beloj Crkvi – Muzej (stalna postavka) i Istorijski arhiv (izložbe "Ruska emigracija u Beloj Crkvi između dva Svetska rata" i "Znameniti lјudi male varoši", radionice, performans, predavanja), u Boru Muzej rudarstva i metalurgije (stalna postavka i izložba “Čuvajte mi Jugoslaviju“, promocije knjiga, radionice...) i Galerija Bakar (stalna postavka i izložbe “Zapis o Boru" i "Otisak”), u Valjevu Narodni muzej (tematska izložba “Valјevo 1914-1915. godine” i posebni programi za Noć muzeja i Međunarodni dan muzeja).

U Vranju učestvuje Narodni muzej (stalna postavka i izložbe “Spomenici i spomen obeležja antifašizmu”, “Tradicionalni nakit od perli iz Gornje Pčinje”, “Tavanica sa oslikanom predstavom Takovskog ustanka iz 1881” i “Vranjski atelјei”, radionice, projekcije filmova, koncerti) i  Muzej-kuća Bore Stankovića (stalna postavka), u Vrbasu Kulturni centar (stalna postavka Muzejske zbirke i izložbe “Crna Gora 1914-1918 kroz objektiv dr Bele Maćašovskog” i “Sećanja na Jovana Janiku Balaža i Osam tamburaša s Petrovaradina”, radionice, koncerti), Reformatorska crkva (predavanja, koncerti), Partizanska baza Centar (stalna postavka, predavanja), a u Zaječaru Narodni muzej (stalna postavka i izložba “Svedočim, samo...”), Radul begov konak (izložba “Rock momenti”, poseban program za Noć muzeja).

U Zrenjaninu učestvuje Narodni muzej (stalna postavka i izložbe “Pregled istorije Zrenjanina”, “Gde svi ćute one govore”, “Kolo srpskih sestara – poklonjena kolekcija“, poseban program za Noć muzeja), Salon Savremene galerije (izložba Dragoslava Stojanovića, 36. susret akvarelista), u Idvoru Zavičajni muzej Mihajla Pupina (stalna postavka i izložba “Mihajlo Pupin – stvaralačka koordinacija”), u Jagodini Muzej naivne i marginalne umetnosti (stalna postavka i izložba “55 godina MNMU"), u Kladovu Arheološki muzej Đerdapa (stalna postavka i izložba "1964-2014-2015: Pet decenija projekta Đerdap”), a u Knjaževcu Zavičajni muzej (stalna postavka i izložba slika i crteža Lazara Vozarevića, predavanja, projekcije filmova), Arheo-etno park u Ravni i Muzej Stare planine u Balta Berilovcu.

U Kraljevu učestvuje Narodni muzej (stalna postavka i izložbe 41. Dečji majski likovni salon, "Milorad Jović, prvi upravnik Narodnog muzeja u Kralјevu“ i "Moda šešira", promocije, koncerti, Noć muzeja), u Kruševcu Narodni muzej (stalna postavka i izložba “Zločini Vermahta”), Kuća Simića (stalna postavka i izložba “To su bili svatovi: venčanja, običaji, sećanja”, Umetnička galerija (izložba “Dokumenti – 1962–2012”) u Leskovcu Narodni muzej (stalna postavka, Međunarodna izložba grafika i izložba “Grnčarije”, radionice, koncerti), Gradska kuća (stalna postavka i izložba dečjih likovnih radova).

U Nišu učestvuju Galerija savremene umetnosti i Galerija Srbija (Muzej virtuelne imovine, multimedijalna izložba Dušana Todorovića), Galerija Paviljon (izložba Ivane Dragutinović Sokolovski i Elizabete Matorkić), Salon 77 (izložba crteža Vojislava Radovanovića), Narodni muzej (stalna postavka), Logor "12. februar" (predavanja, promocije knjiga, fotografije Davorina Dinića), Galerija Sinagoga (strip izložba, predavanje i radionica stripa, Smotra arheološkog filma), a u Novom Pazaru Muzej "Ras" (stalna postavka).

U Novom Sadu učestvuju Arhiv Vojvodine (izložba “Vojvodstvo Srbija i Tamiški Banat 1849–1861”), Galerija Matice srpske (stalna postavka i izložbe “Svetlost u mraku Prvog svetskog rata“ i "Rubensovi krugovi“, predavanja, poseban program za Noć muzeja), Poklon-zbirka Rajka Mamuzića (stalna postavka i izložba Radovana Jandrića), Muzej Vojvodine (stalna postavka i izložbe “Muzej za decu”, “Ala smo se naodmarali...”, “Druže Tito rat je završen” i “Radna etika i socijalna estetika”, poseban program na temu “Heroji baštine”), Muzej grada Novog Sada (stalna postavka i izložba “Oružje i oprema u Prvom svetskom ratu”), Zbirka strane umetnosti (stalna postavka i izložba “Živeo život – živela lјubav”, igranka-maskenbal za Noć muzeja), Muzej savremene umetnosti Vojvodine (izložba “WonderLab“, radionice), Pozorišni muzej Vojvodine, Galerija „Platoneum“ Ogranka SANU (izložba “Đorđe Lebović – svedok protiv svoje epohe”), Pokrajinski zavod za zaštitu prirode (štalna postavka i izložbe “Umetnička dela u oniksu”, “Priroda Srbije”, radionice, projekcije filmova), Spomen-zbirka Pavla Beljanskog (stalna postavka i izložbe “Dodirni i oseti: deset umetničkih dela iz kolekcije Pavla Belјanskog”, “Dela stara jedan vek: ratni slikari iz kolekcije Pavla Belјanskog”, “Gospodin Pavle Belјanski”, poseban program za Noć muzeja).

U Pančevu učestvuje Narodni muzej (stalna postavka i izložbe “Dr Mihovil Tomandl- zaštitnik kulturne baštine”, “Pančevo očima umetnika – omaž Jovanu Vitomirovu”, “Nezaboravlјene ličnosti: Olga Smederevac i Feodora Imrei Riči”, “U ime naroda!”), u Paraćinu Zavičajni muzej (stalna postavka i izložbe “Prezentacija arheoloških istraživanja na lokalitetu u Drenovcu i ‘Arheološke radionice” i “Kasnoantičko i srednjevekovno oružje”, radionice), u Petrovcu na Mlavi Zavičajni muzej (stalna postavka i izložba “Taj svetli srednji vek“, Noć muzeja), u Pirotu Muzej Ponišavlja (stalna postavka i izložba “Hećim Tana”, radionice, Noć muzeja), u Požarevcu Narodni muzej (stalna postavka i izožba “70 godina pobede“), u Priboju Zavičajni muzej (izložbe “Šest snova u dve noći”, “Tragom jarmovačkih rudara” i “Varoška moda u pribojskom kraju”), u Prijepolju – Muzej (stalna postavka i izložbe “I ovaj kamen zemlјe Srbije” i “Iz zbirke Istorijskog arhiva u Požarevcu”), Kuća Jusufagića (stalna postavka), Katolička crkva (stalna postavka), a u Prokuplju Narodni muzej Toplice (stalna postavka i izložba “Toplica u Drugom svetskom ratu“, predavanja, radionice), Galerija „Boža Ilić“ (Dve decenije Likovne kolonije “Boža Ilić”).

U Smederevu učestvuje Muzej (stalna postavka i izložba "Džinovi ledenog doba”), Galerija savremene umetnosti (izložba Đorđa Sokolovskog od 16. maja, uz performans Tatjane Ilić), u Sremskoj Kamenici Spomen-zbirka J.J. Zmaja (stalna postavka), u Sremskoj Mitrovici Muzej Srema (stalna postavka i izložbe “Muzej u očima deteta”, “Bitka na Legetu” i “Skeleti uživo”, predavanja), Stalna arheološka postavka (radionice, Noć muzeja), u Sremskim Karlovcima Zavičajna zbirka (stalna postavka i izložba “Modni ukus starih Karlovčana”), u Subotici Gradski muzej (stalna postavka i izložbe “U ogledalu vremena – srpsko građansko društvo na razmeđu vekova kroz Zbirku dr Jovana Milekića”, “Zbirka stakla Muzeja Slovenije 19-20. vek”, “The Nature of Art Nouveau“ i "Arhitektura i moda”, Noć muzeja), u Užicu Narodni muzej (stalna postavka) i izložbe Vasilija Vase Dolovačkog i domaćih radio aparata 1945-1965 iz kolekcije Dragana Jovičića, Noć muzeja), Hidrocentrala pod gradom, Jokanovića kuća, Spomen kompleks Kadinjača, u Čačku Narodni muzej (stalna postavka i izložba “Dva lica istoga“), u Šidu Galerija “Sava Šumanović“ (stalna postavka i izložba “Poslednja decenija – Sava Šumanović“, koncerti, predavanja, projekcije filmova), Muzej naivne umetnosti „Ilijanum“ (stalna postavka).

Manifestaciju “Muzeji Srbije, deset dana od 10 do 10” su podržali i Delegacija EU, beogradske i vojvođanske vlasti, kao i Muzejsko društvo Srbije i Nacionalni komitet Međunarodnog saveta muzeja.

Celokupan program nalazi se u Kalendaru portala SEEcult.org, odnosno OVDE.

(SEEcult.org)