43. FEST
Beogradski međunarodni filmski festival Fest predstavlja od 27. februara do 5. marta ukupno 90 premijernih i oko 40 repriznih filmova, uključujući ostvarenja u tri nova takmičarska programa kojima će, uz još neke novitete, pokušati da vrati nekadašnju slavu.
Pod sloganom “Tu smo! U sazvežđu pobednika”, 43. FEST nudi filmove u 12 programskih celina, koje su osmislili novi umetnički direktor Jugoslav Pantelić i selektor Mladen Đorđević, reditelj poznat po provokativnom filmu “Život i smrt porno bande”.
FEST pocinje francuskim biografskim filmom “Sen Loran” Bertrana Boneloa i svečanim uručenjem nagrade Beogradski pobednik srpskoj filmskoj divi Mileni Dravić i ruskom reditelju Aleksandru Sokurovu, kome će biti uručeno 1. marta i najveće priznanje Jugoslovenske kinoteke - Zlatni pečat.
U Glavnom takmičarskom programu je 15 filmova iz Engleske, Mađarske, Turske, Italije, Jordana, Grčke, Rusije, Francuske, Nemačke, Hrvatske, Gruzije i Čilea.
Internacionalni žiri odlučiće o nagradama za najbolji film, scenario, režiju, mušku i žensku ulogu, te za najbolji debi. Najbolji film poneće nagradu Beogradski pobednik. U istim kategorijama, nagrade će biti dodeljene i u okviru novog programa Srpski film, a o njima će odlučivati internacionalni petočlani žiri. U toj selekciji biće prikazano nekoliko filmova koji su već imali bioskopsku distribuciju, kao što je “Spomenik Majklu Džeksonu” Darka Lungulova, kao i nekoliko premijera, poput filma “Ničije dete” Vuka Ršumovića, čija je premijera rasprodata. Nekoliko domaćih filmova biće prikazao i u programu “Microvawe” koji obuhvata niskobudžetna ostvarenja (do 10.000 evra), među kojima su “Petlja” Milutina Petrovića i “Isceljenje” Luke Bursaća.
Ničije dete
U Glavnom programu van konkurencije naći će se najvažniji holivudski filmovi i nedavni dobitnici i kandidati za Oskara, kao i nova ostvarenja Vudija Alena, Dejvida Kronenberga, Fatiha Akina, Suzan Bier, Kena Louča, Džona Burmana, Fransoa Ozona, Mohsena Makmalbafa…
Medju filmovima u Glavnom programu su i “Durak”, jaka kritika sistema Jurija Bikova, “Neshvaćena” Azije Arđento, “Raj” Mie Hansen Lav o počecima razvoja elektronske muzike i bendu Daft Punk, britanski “71” Jana Demanža, te komedija “Ksenija” grčkog reditelja Panosa Kuartasa koja otvara i neka teška društvena pitanja. Tu je i jedan od najboljih turskih filmova protekle sezove - “Jagnje” Kutlaga Atamana, kao i “Vuk” Hadži Abu Novara i “Beli bog” Kornela Mundruca. Glavni program obuhvata i hrvatski film “Takva su pravila” Ognjena Sviličića sa Emirom Hadžihafizbegovićem i Jasnom Žalicom u glavnim ulogama, koji ce biti gosti FEST-a.
Jagnje
Kao posebno zanimljiv najavljen je i novi program Granice koji se oslanja na tradiciju prisustva subverzivnog filma na FEST-u još od samih početaka 70-ih.
Među filmovima u tom programu su i tri koja će imati ponoćne projekcije - japanski “R 100” Hitošija Macumotoa, provokativni nemački triler “Samuraj” Tila Klajnerta i vampirska horor komedija u formi rijalitija “Šta radimo sakriveni?” koji potpisuju Taika Vaititi i Džemejn Klement.
Tradicionalno, na FEST stiže i nekoliko naslova sa nedavnog Berlinala, pa će publika imati priliku da premijerno vidi u regionu poljski film "Telo" nemački "Dok sanjamo" i islandski "Devičanske planine".
Telo
Biografski film “Pazolini” Abela Ferare, sa Vilijemom Dafoom u glavnoj ulozi, biće prikazan 5. marta na 40-godišnjicu ubistva slavnog italijanskog reditelja.
Takođe, FEST tradicionalno predstavlja i novopečene oskarovce, pa će publika imati priliku da, posle nedavne 87. ceremonije Američke filmske akademije, vidi i pobednički film “Čovek ptica” Alehandra Gonzalesa Inaritua, koji je osvojio nagrade Oskar za najbolji film i režiju, kao i za najbolji originalni scenario i fotogafiju. Nakon FEST-a, najavljen je od 5. marta i u bioskopima, u distribuciji MegaCom Filma.
FEST će u 43. izdanju prikazati i filmove “Teorija svega”, “Ritam ludila” i “Rvanje s ludilom”, koji su takođe bili u centru pažnje na dodeli Oskara. Za najbolju mušku ulogu Oskara je odneo Edi Redmejn za tumačenje slavnog naučnika Stivena Hokinga u biografskom filmu “Teorija svega”. FEST će prikazati i džez dramu “Ritam ludila”, za koju je Džej Kej Simons dobio Oskara za sporednu mušku ulogu, a nagrađena je i za montažu i miks zvuka.
Među filmovima 43. FEST-a je i “Divljina” za koju su bile nominovane Riz Viterspun i Lora Dern – za najbolju glavnu i sporednu žensku ulogu, kao i film “I dalje Alis” za koji je Džulijen Mur dobila Oskara za najbolju žensku ulogu.
I dalje Alis
Među filmovima na 43. FEST-u je i “Noćne hronike", za čiji je scenario bio nominovan Den Gilroj, te argentinski kandidat za Oskara “Divlje priče” Damiana Šifrona.
FEST će u okviru tri nova takmičarska programa dodeliti novčane nagrade u ukupnom iznosu od oko 33.000 evra.
O nagradama u Glavnom takmičarskom programu odlučivaće sedmočlani internacionalni žiri na čelu sa srpskom glumicom Nedom Arnerić. U žiriju su i domaći reditelji Srđan Dragojević i Maja Miloš, te glumica Deborah Kara Unger iz Kanade, reditelj Liu Jie iz Kine, reditelj Giuseppe Piccioni iz Italije i američka direktorka fotografije Ellen Kuras.
Najbolji film poneće nagradu Beogradski pobednik i 10.000 evra, a za ostale kategorije predviđene su diplome.
U nacionalnoj selekciji Srpski film je 12 naslova, a internacionalni petočlani žiri čine književnik Miljenko Jergović iz Hrvatske (predsednik), reditelji Predrag Antonijević i Oleg Novković iz Srbije, producent Torsten Neumann iz Nemačke i glumica Anamaria Marinca iz Rumunije.
Enklava
Filmovi u nacionalnom takmičarskom programu u konkurenciji su za nagradu za najbolji film - statueta Beogradski pobednik i 5.000 evra, nagradu žirija (4.000 evra), nagradu za najbolju režiju (3.000 evra), najbolju žensku i mušku ulogu (po 2.500 evra), najbolji scenario (2.000 evra) i najbolji debi (1.500 evra).
O 12 filmova u novom programu Granice odlučivaće žiri kojim će predsedavati reditelj Đorđe Kadijević, a čine ga i filmski TV urednik Nikola Popević i teoretičar filma Miroljub Stojanović, koji će dodeliti plaketu za najbolji film i novčanu nagradu od 3.000 evra.
Među filmovima u programu Granice je i dokumentarac “U podrumu” Ulriha Zajdla, koji je prikazan 2014. u Veneciji, a na programu je i aktuelnog 11. ZagrebDoxa. Tu je i festivalski hit “Devojka se vraća sama” (Ana Lily Amirpour) - “iranski vampirski špageti vestern”, te novi film “Bela ptica” kultnog reditelja Grega Arakija, koji inventivno i pronicljivo slika savremeno američko društvo i njegove frustracije.
Filmovi iz regiona biće u konkurenciji za nagradu “Nebojša Đukelić” koju će dobiti ostvarenje koje na najbolji način spaja tradiciju bioskopskog i umetničkog filma, u duhu kritičarskog rada Đukelića, usmerenog ka mirenju te dve struje.
Diplomu i nagradu u uslugama za sledeći projekat nagrađenog producenta ili reditelja, u vrednosti od 5.000 evra, obezbedila je fondacija „Nebojša Đukelić“, a žiri čine filmski kritičar iz Hrvatske Nenad Polimac (predsednik), dramaturškinja i filmska kritičarka Vesna Perić iz Srbije i filmski kritičar Vuk Perović iz Crne Gore.
Među filmovima iz regiona na 43. FEST-u je “Zagreb Kapućino”, debitantsko ostvarenje rediteljke Vanje Sviličić, koja dolazi sa glavnom glumicom Milom Elegović, kao i njen suprug Ognjen Sviličić, koji će predstaviti film “Takva su pravila”, zasnovan na istinitom događaju o tinejdžeru iz Zagreba koji je na smrt prebijen na ulici. Najavljen je i makedonski film “Deca sunca” prema scenariju Gordana Mihića, u režiji Antonija Mitrićeskog, te “Inferno”, novi film slovenačkog reditelja Vinka Mederndorfera, u čijem je središtu mlada nezaposlena porodica iz radničke klase i njihova svakodnevna borba za opstanak. Biće prikazan, između ostalog, i film “Memoari slomljenog uma” Danijela Lole Ilića, koji govori o čoveku i društvu, predstavljajući kompilaciju misli o životu i vremenu u kojem živimo.
U Kinoteci će, uz omaže Mileni Dravić i Sokurovu, biti održano nekoliko specijalnih projekcija - "Slučaj Matej" nedavno preminulog reditelja Frančeska Rozija, koji je prikazan na FEST-u 1973. godine, kao i "Otac na službenom putu" i "Underground" Emira Kusturice, povodom 30, odnosno 20 godina od kada je za njih dobio Zlatnu palmu.
FEST je do sada imao takmičarski program “Evropa van Evrope”, koji je prikazivao filmove iz evropskih zemalja koje nisu u Evropskoj uniji. Najboljim filmom takmičarskog programa 42. Festa proglašen je norveški “Vaša sam” Iram Hak o životu druge generacije imigranata u Norveškoj.
Cene ulaznica su 250, 300 i 350 dinara – u zavisnosti od termina.
Festivalski sajt je fest.rs, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org, odnosno OVDE (pdf).
(SEEcult.org)
